آسیب پوستی مواد شوینده: اگزمای تماسی

هنگام خانه تکانی مراقب پوست خود باشید

بیشتر خانم ها موقع خرید مواد پاک کننده فقط به قدرت پاک کنندگی آن فکر می کنند و توجهی به تاثیر آن ها روی سلامت شان ندارند. دست های ترک خورده، خشک و پر از لک خیلی از خانم ها که با وسواس زیاد،در طول سال و در آخرین روزهای سال،سخت مشغول خانه تکانی هستند، تایید کننده این حرف است.همیشه در خانه تکانی باید از پوست خود مراقبت کنید زیرا امکان دارد به مواد شوینده ای که مصرف میکنید حساسیت داشته باشید و این چندان خوش آیند نیست.

بیشتر مواد شوینده شامل اسید هستند که در لکه بری، تمیزکنندگی و از بین بردن چربی ها نقش دارد. تماس زیاد با این مواد اول به خشکی پوست و ترک و خارش منجر می شود، بعد هم ادامه اش باعث بروز اگزما در فرد می شود.

در صورت استفاده مکرر از شوینده ها، پوست دچار چروک و خشکی و در نهایت پیری زودرس در زنان می شود. اغلب حساسیت های شوینده ها از نوع تماسی است و در اثر تماس با شوینده هایی که مواد اولیه آن زیاد است فرد دچار حساسیت می شود.

تماس غیرمستقیم با مواد شوینده ، بهترین راه جلوگیری از بروز تحریک و آلرژی پوست

بهترین راه جلوگیری از بروز تحریک و آلرژی پوست، تماس غیرمستقیم با مواد شوینده است که پوشیدن دستکش از جمله آن هاست، یعنی وقتی مادر محترمتان مجبورتان کرد که کل خانه را با دستمال آغشته به سفید کننده برق بیندازید، از او خواهش کنید که لطف کند و یک عدد دستکش برایتان بخرد تا حداقل سال آینده هم بتوانید از این دست ها در خدمت خانواده استفاده کنید.

تماس غیرمستقیم با مواد شوینده ، بهترین راه جلوگیری از بروز تحریک و آلرژی پوست

بهترین نوع دستکش برای محافظت از پوست دست هنگام شست و شو

بهترین نوع دستکش، انواع دو لایه است که قسمت بیرونی آن از جنس پلاستیکی و قسمت درونی آن از جنس نخی است. بهتر است دستکش بلند و سالم باشد تا از نفوذ مواد شوینده به دست جلوگیری شود.

با هر تماس پوست دست با شوینده ها،مواد اسیدی به قلیایی تبدیل می شود و خاصیت میکروب کش اسیدی پوست از بین می رود و از طرفی به دلیل چربی زدایی شوینده ها، پوست به تدریج خشک می شود. کسانی که بدون استفاده از دستکش، مواد شوینده را مصرف می کنند، به تدریج پوست شان خشک، قرمز و ترک خورده می شود.

مراقب از پوست پس از شست و شو

پس از اتمام کار بهتر است دست ها را بشویید و بعد هم از یک کرم مرطوب کننده استفاده کنید.یکی از شایع‌ترین بیماری‌های زنان، اگزمای (درماتیت) دست است و به جرأت می‌‌توان گفت کمتر خانمی است که مبتلا به این عارضه نباشد، این بیماری در اثر تماس پوست با برخی مواد رخ می‌‌دهد که در این حالت به آن اگزمای تماسی دست اطلاق می‌‌شود.

اگزمای تماسی دست چیست؟

اگزمای تماسی دست ازنوع آلرژیک حساسیتی، در این حالت، پوست نسبت به مواد خاصی حساسیت دارد. تماس با این مواد موجب ظهور سلول‌های مخصوصی در پوست می‌‌شود. این سلول‌ها، یک سری مولکول‌های تحریک کننده بافتی ترشح می‌کنند و به دنبال آن قرمزی، خارش و پوسته‌ریزی ظاهر می‌شود.

بیمار پوستش را می‌‌خاراند و با این کار عفونت هم به اگزما اضافه می‌شود و در نهایت پوست دست، خشک، خشن، ضخیم (مثل چرم) و دارای پوسته و ترک‌های دردناک می‌شود.

تخمین زده شده دو درصد افراد جامعه دارای این نوع اگزمای تماسی هستند.به طور کلی هر ماده‌ای می‌تواند موجب بروز حساسیت تماسی در دست شود،اما شایع‌تر از همه، برخی فلزات مانند نیکل و کروم، مواد آرایشی، برخی از گیاهان مثل پیچک سمی، مواد پلاستیکی و گاهی داروهای موضعی مثل کرم نئومایسین است.

نیکل و کروم در پوشش بسیاری از وسایل فلزی روزمره مانند جواهرات بدلی، زیورآلات، ساعت،وسایل آشپزخانه و تعداد بی‌شماری لوازم دیگر وجود دارد که به علت فراوانی این مواد در محیط زندگی، اجتناب از آنها بسیار مشکل و در حقیقت غیر ممکن است.

موادی که بیشتر مسوول بروز این حالت هستند، عبارتند از:

• شوینده‌ها و دترژانت‌ها (مثل وایتکس و غیره)
• مواد آرایشی
• فرآورده‌های نفتی
• سیمان
• اسیدها و مواد قلیایی

این مواد، شایع‌ترین علت اگزمای دست را تشکیل می ‌دهد.

تشخیص و درمان اگزمای تماسی دست

به این دلیل در تشخیص این نوع اگزمای تماسی دست، باید نهایت احتیاط از جانب پزشک به عمل آید و تشخیص با آزمایش‌های دقیق آزمایشگاهی (در حد امکان) تأیید شود،زیرا این تشخیص دردسرهای زیادی را برای بیمار به وجود می‌‌آورد و استرس‌های فراوانی را به او وارد می‌‌کند، به هر حال مهمترین قسمت درمان، پرهیز (تا حد امکان کامل) از ماده حساسیت‌زاست و اگر این مورد خود رعایت شود، نه تنها نیاز به درمان دارویی بسیار کاهش می‌‌یابد،بلکه گاهی بدون درمان دارویی هم فرد خود به خود بهبود می‌‌یابد.

هر فرد به مدت طولانی و زیاد با آب و مواد پاک کننده سر و کار داشته باشد، خواه ناخواه مبتلا به این عارضه می‌‌شود، بنابراین بروز آن در آشپزها، خانم‌های خانه‌‌دار، مادرانی که بچه کوچک دارند (به دلیل تعویض کهنه بچه) و مشاغل خدماتی دور از انتظار نیست،مگر این که مراقبت و محافظت دقیق و مرتب از پوست به عمل آید. در اینجا هم اصل کلی درمان، پرهیز از تماس مستقیم با مواد تحریک کننده است.

یادتان باشد مواد شوینده ای که تاریخ مصرف آن ها گذشته است، قدرت تخریبی بیشتری روی پوست دارند.هم چنین مخلوط کردن مواد شوینده با هم (مثل جوهر نمک و وایتکس)که خیلی از خانم هابرای افزایش قدرت پاک کنندگی به آن متوسل می شوند، سلامت پوست را به طور جدی تهدید می کند.هم چنین استفاده از سرکه به عنوان شوینده می تواند در درازمدت به پوست دست آسیب برساند.

افرادی که به صورت مادرزادی، استعداد اگزما دارند و هر از گاهی دچار خشکی و ترک سرانگشتان یا قسمت های دیگر دست می شوند،مطمئن باشند با استفاده از مواد شوینده بروز این عارضه در آن ها بیشتر می شود. ارتباط مصرف مواد غذایی مختلف با اگزمای تماسی دست مشخص نیست، اگر تصور می‌‌کنید رابطه‌ای بین بیماری شما و ماده غذایی خاصی وجود دارد، بهتر است حداقل برای سه ماه آن ماده غذایی خاص را از رژیم خود حذف و نتیجه را بررسی کنید.